Kaybolan ve fayda vermeyen on şey vardır ki, bunlar:
1.
Amel edilmeyen (yaşanılmayan) ilimdir.
2. İhlâs olmayan (Allah Teâlâ için yapılmayan) ve Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- örnek alınmayan (sünnete uygun yapılmayan) ameldir.
3.
Allah yolunda harcanmayan maldır. Dolayısıyla
topladığı bu malıyla ne dünyada yararlanır, ne de bu malı âhirette kendisıne
fayda verır.
4.
Allah Teâlâ'yı sevmekten,
O'na kavuşmaya şevk ve özlem duymaktan ve O'nunla birlikte olmaktan arınmış olan
kalptir.
5.
Allah
Teâlâ'ya itaat ve hizmet etmekten yoksun olan bedendir.
6.
Sevgilinin rızâsına uymayan ve
emirlerine bağlı kalmayan sevgidir.
7.
Boşa geçirilen ya da iyilik
ve yakınlık sağlamayan vakittir.
8.
Fayda vermeyen şeylerde dönüp
dolaşan fikirdir.
9.
Seni Allah Teâlâ'nın rızâsına yakınlaştırmayan
ve dünyanı da düzeltmene sebep
olmayan hizmettir.
10. Kendisine
bir zarar, fayda, ölüm, hayat
ve yeniden diriliş sağlayamayan ve canı, Allah Teâlâ'nın elinde esir olan kimseden korkman ve ona ümit beslemendir.
Bu kaybedilen şeylerin en büyüğü ve her kaybedilen önemli
şeyin temelini oluşturan şeyler, iki tanedir:
1. Kalbi
kaybetmektir.
2. Vakti
kaybetmektir.
Kalbi
kaybetmek; dünyayı, âhirete tercih etmektir.
Vakti
kaybetmek ise;(ölmeyecek gibi) uzun emellerle yaşamaktır.Böylece fesadın hepsi;
hevâya uyma ve uzun emellerle yaşama biraraya gelmiş olur. Salâhın hepsi de,
hidâyete tâbi olma ve Allah Teâlâ ile karşılaşacağı o güne (kıyâmet gününe) hazırlık
yapmakla olur.
Hâlimizi
Allah Teâlâ'ya havâle ederiz.
Hayret edilen bir konu vardır ki o da şudur:
Bir kimsenin ihtiyacı olur ve bu konuda istek ve arzusunu gidermesi için Allah Teâlâ'ya yönelir de, cehâlet ve haktan yüz çevirme ölümünden kalbinin hayat bulması ve şehvetlerle
şüpheler hastalığından iyileşmek için Allah Teâlâ'ya
duâ
etmez.
