Tahsisi Mânada İnen Âyetler
Buraya kadar, lafzında umumilik taşıyan âyetlerle ilgili meseleler hakkında bilgi verdik. Ancak, lafzında umumilik olmayıp belirli bir konuda inen âyetler, kesinlikle indiği kimseye tahsis edilir. Mesela; ***** (Ondan uzak tutulur; en çok korunan. O ki malını vererek arınır.)(Leyl, 17. ve 18.) âyetleri icmâen Ebûbekr'is-Sıddîk hakkında inmiştir. Fahruddin Razi bu âyetle, ***** (...Allah'a göre sizin en değerliniz en çok korunanızdır...) (Hucurât, 13.) âyetine dayanarak, Hz. Ebûbekr'in Resûlullahdan (s.a.v.) sonra, insanların faziletlisi olduğunu ileri sürer.
Hz. Ebûbekr hakkında inen bu âyetin umumi mânada olduğunu zanneden bazı ulema, bu husustaki genel kaideye uyarak, Hz. Ebûbekr gibi amel eden herkese bunu teşmil etmekle, vehme düşmüşlerdir. Bu, doğru değildir. Çünkü bu âyette umumilik siğası yoktur. Lâm-ı ta'rifin umumiliği ancak, ismi-i mevsul veya cemi sigasında ma'rife olursa gerçekleşir. Bazıları buna, buradaki belirlilik vasfı (ahd) bulunmaksızın, müfred olmasını da ilave ederler. Leyl sûresinin 17. âyetindeki «el-etkâ» kelimesinde mevcut lâm-ı ta'rif, ism-i mevsul değildir. Çünkü ismi mevsul mânasında olan elif lâm'a ism-i tafdil, icmâen sıla cümlesi olamaz. el-Etkâ kelimesi cemi değil, müfrettir. Bu kelimenin bir başkasından temyizi, müşareketin kaldırılması bakımından ism-i tafdîl sigasıyle gelmesi, özellikle ahd'in mevcut olduğunu gösterir. Böylece âyetteki umumilik iddiası kalkar, âyetin Hz. Ebûbekr hakkında nâzil olduğu kesinlik kazanır.
